Thế nào là đạo văn? Làm thế nào để tránh đạo văn?

Nguồn: phapluattp.vn

Đạo văn có vẻ dễ thực hiện nhanh chóng nhưng bạn sẽ trả giá rất đắt! 

Năm ngoái, hơn một trăm sinh viên đại học Ottawa đã bị cáo buộc đạo văn và phải chịu nhiều hình thức kỷ luật khác nhau, bao gồm cả bị buộc thôi học.­­Hãy tránh hành vi đạo văn

Đạo văn (plagiarism) là lấy từ ngữ, ý tưởng hoặc kết quả thống kê của người khác và truyền đạt như là của mình. Bài dịch hoàn chỉnh hoặc một phần một đoạn văn được viết bởi một người khác cũng được xem là đạo văn nếu bạn không ghi rõ nguồn.

Nguyên tắc và quy định

• Khi mượn từ ngữ của người khác, dùng dấu ngoặc kép và ghi rõ đầy đủ thông tin nguồn (tên tác giả, ngày tháng, số trang)
• Nguồn từ internet cũng phải được nêu rõ.
• Khi mượn ý tưởng của người khác, phải nêu rõ nguồn gốc ý tưởng đó.
• Không diễn giải đoạn văn của người khác và truyền đạt như nó là của chính bạn.

Hai quy định cơ bản

• Nếu bạn sử dụng từ ngữ, dữ liệu,v.v… của người khác, sử dụng dấu ngoặc kép và ghi đầy đủ thông tin tác giả.
• Nếu bạn mượn ý tưởng của người khác, ghi đầy đủ thông tin tác giả.

Ví dụ :

Nếu bạn muốn sử dụng đoạn văn bản sau vào bài viết của mình, bạn cần ghi chú sau đó nguồn gốc văn bản (*) :

Over time technology has been instrumental in increasing industrial and agricultural production, improving transportation and communications, advancing human health care and overall improving many aspects of human life. However, much of its success is based on the availability of land, water, energy, and biological resources of the earth (David PIMENTAL (1998) “Population Growth and the Environment: Planetary Stewardship” , Electronic Green Journal: Vol. 1: No. 9, Article 10.) http://repositories.cdlib.org/uclalib/egj/vol1/iss9/art10

Qua thời gian, công nghệ kỹ thuật là công cụ giúp gia tăng sản phẩm công nghiệp và nông sản, cải thiện vận tải và truyền thông, nâng cao mức chăm sóc sức khỏe của con người và cải thiện rất nhiều mặt khác trong đời sống con người. Tuy nhiên, rất nhiều thành công của công nghệ kỹ thuật là dựa trên lượng đất, nước, năng lượng và các nguồn sinh học khác trên trái đất. (David PIMENTAL (1998) “Gia tăng dân số và môi trường: Planetary Stewardship” , Tập san Electronic Green: Tập 1: Số 9, Bài báo số 10.)

Những cách viết không được chấp nhận

Bạn viết (*) :	Đoạn này không được chấp nhận là vì :
Research has shown that technology has been instrumental in increasing industrial and agricultural production, improving transportation and communications, advancing human health care and overall improving many aspects of human life. However, much of its success is based on the availability of land, water, energy, and biological resources of the earth.(Dịch nghĩa : Nghiên cứu cho thấy công nghệ kỹ thuật là công cụ giúp gia tăng sản phẩm công nghiệp và nông sản, cải thiện vận tải và truyền thông, nâng cao mức chăm sóc sức khỏe của con người và cải thiện rất nhiều mặt khác trong đời sống con người. Tuy nhiên, rất nhiều thành công của công nghệ kỹ thuật là dựa trên lượng đất, nước, năng lượng và các nguồn sinh học khác trên trái đất.)	Ngoại trừ 4 từ đầu tiên, đoạn văn sao chép câu chữ từ tài liệu gốc mà không hề có dấu ngoặc kép trích dẫn để chỉ ra rằng đây chỉ là đoạn truyền đạt lại một câu trích dẫn.Nguồn dùng trong đoạn văn này không được nêu.
Research has shown that the advancement of technology has been instrumental in increasing industrial and agricultural production, improving transportation and communications, health care and overall many aspects of human life. (Pimental, 1998)	Cách này cũng không được chấp nhận vì dù bạn có nêu rõ nguồn nhưng bạn lại sử dụng quá nhiều từ ngữ của tác giả mà không bỏ trong ngoặc kép.
Research has shown that the advancement of science has been beneficial to the areas of agricultural and industrial production and communication and transportation fields.Furthermore, science has greatly improved health care and is the prime factor in a higher standard of life for many people.	Dù phần lớn từ ngữ đã được thay đổi, nhưng cấu trúc câu văn vẫn được giữ y hệt.Đây là đoạn văn không có nêu rõ nguồn gốc chính là lấy từ đâu.

Những kiểu trích dẫn được chấp nhận

Bạn viết :	Cách viết này có thể chấp nhận vì :
In his article on the effects of population growth on the environment, Pimental argues that “technology has been instrumental in increasing industrial and agricultural production, improving transportation and communications, advancing human health care and overall improving many aspects of human life. However, much of its success is based on the availability of land, water, energy, and biological resources of the earth” (1998).	Tác giả được nêu rõ và kỹ thuật trích dẫn được sử dụng là phù hợp vì đây là tài liệu có nguồn từ Internet. Tuy nhiên khi bạn trích dẫn từ tài liệu in (như sách, bài báo khoa học,.v.v…), bạn phải bao gồm cả số trang.
According to Pimental, “technology has been instrumental in increasing industrial and agricultural production, improving transportation and communications, advancing human health care and overall improving many aspects of human life” (1998). He cautions, however, that technological progress is dependent on natural resources.	Có dùng dấu ngoặc kép trích dẫn hợp lệ và nêu tên tác giả.
According to Pimental (1998), technology has greatly improved our standard of living. He cautions, however, that technological progress is dependent on natural resources.

(Dịch nghĩa : Theo Pimental (1998), công nghệ kỹ thuật đã cải thiện rất đáng kể tiêu chuẩn sống của chúng ta. Tuy nhiên, ông cảnh báo rằng quá trình [A1] kỹ thuật phụ thuộc vào các tài nguyên thiên nhiên.)Đây là cách phù hợp để viết và ý tưởng đã được nêu rõ.

Các kiểu dẫn nguồn tham khảo

• Bộ công cụ viết của trung tâm hỗ trợ viết học thuật, công cụ được chuẩn bị bởi SASS www.sass.uottawa.ca/writing/kit/
• Dẫn nguồn tham khảo kiểu APA (American Psychological Association) www.sass.uottawa.ca/writing/kit/reference-apa.php
• Dẫn nguồn tham khảo kiểu Chicago Manual www.sass.uottawa.ca/writing/kit/reference-cm.php
• Dẫn nguồn tham khảo kiểu MLA References (Modern Language Association) www.sass.uottawa.ca/writing/kit/reference-mla.php

Huong N

Dịch từ Says Who? Integrity in Writing: Avoiding Plagiarism